Stichting Uit met Autisme gaat in 2025 voor het eerst de Uit met Autisme Awards uitreiken. De awards zijn ter stimulering bedoeld voor het bieden van een autismevriendelijke ervaring van de vrije tijd. Op deze pagina staat meer informatie over de criteria van de awards, welke categorieën in aanmerking komen en hoe een locatie zich kan aanmelden voor de awards. De awards zijn mede mogelijk gemaakt door de financiering van de sponsor Univé. De awards worden uitgereikt tijdens de Neurodiversity Pride Day op 16 juni 2025.
Categorieën awards
Deze eerste editie gaan we vijf prijzen uitreiken. Er zijn vier categorieën en de vijfde prijs is een algemene publieksprijs welke tot stand komt uit de meeste stemmen voor een locatie.
Categorie musea
De eerste categorie is musea. Alle musea uit heel Nederland kunnen meedoen aan de prijs. Er word geen onderscheid gemaakt in grote musea en kleine musea. Onze ervaring leert namelijk dat in de scorelijsten van reviews er geen lijn is te vinden tussen dat kleinere musea per definitie prikkelarmer of autisme-vriendelijker zijn dan grote musea en andersom. Om die reden zien we geen noodzaak hier een verschil in aan te merken.
Categorie dierentuinen
De tweede categorie zijn dierentuinen. Alle dierentuinen van Nederland kunnen meedoen in de prijs, ongeacht de grootte van de locatie. Ook hierin hebben we eigenlijk nauwelijks ervaren dat de mate van prikkels enorm verschilt ten opzichte van kleine versus grote dierentuinen. Om deze reden hebben we alle dierentuinen van Nederland onder één categorie staan.
Categorie Kleine Speel- en attractieparken
We hebben de categorie rondom attractieparken wel uit elkaar gehaald. In deze categorie vallen kleine speel- en attractieparken. Een klein park betreft een park waar minder dan 20 attracties staan. Een attractie definiëren we dan als een apparaat welke op stroom functioneert en iets in beweging zet. Dus ook wanneer er bijvoorbeeld onder water pompen zitten om een boot voort te bewegen, betreft dit een attractie. Alle andere vormen, waar de mens zelf een apparaat in beweging zet, is een speeltoestel en valt dan ook onder deze categorie, maar worden niet geteld als attractie.
Categorie Grote attractieparken
In deze categorie bevat het park meer dan 20 attracties. Grotere parken hebben in die zin normaliter meer kansen op dat ze meer typen audio gebruiken en daardoor automatisch hoger kunnen scoren dan kleinere parken. Dit zien we ook terug in de praktijk, om die reden is voor de grote parken een andere categorie dan de kleinere parken en speelparken.
Publieksprijs
Op 1 maart 2025 worden de genomineerden bekend van de publieksprijs. Vanaf de Autismeweek 2025 tot en met 10 juni 2025 kan iedereen stemmen. op de genomineerden van de publieksprijs of hun eigen locatie nog toevoegen. De genomineerden voor de publieksprijs zijn gebaseerd op de top 5 van de voorkeuren voor de categorieën door de jury aangedragen. Uiteindelijk geldt hierin: de meeste stemmen gelden.
Criteria awards
Je kunt alleen maar een prijs uitreiken, als je ook de spelregels ervan kent. De spelregels zijn voor de awards eigenlijk niet veel anders dan voor de reviews en worden langs dezelfde criteria gemeten. Hierbij word een mix van beoordeling gehouden die een hogere score kunnen geven (= meer prikkels) en aspecten die de ondanks de mate van prikkels, faciliteiten bieden voor mensen met autisme. De reviewformulier is daarvoor voor een ieder toegankelijk. Als het gaat om faciliteiten waardoor een locatie autismevriendelijker word, is er steeds een voorkeursoplossing en een tweede oplossing (plan B). Als een locatie minder dan 10 punten haalt, dan is het een prikkelarme locatie (groen, goed). Toch kan een locatie met meer dan 10 punten (oranje, oké) wel autisme-vriendelijk zijn als gevolg van de faciliteiten die ze aanbieden. Uitgangspunt voor Uit met Autisme is dat mensen autonoom hun vrije tijd in kunnen delen zonder persé afhankelijk te hoeven zijn van prikkelarme momenten. Locaties die meer dan 35 punten scoren, zijn overprikkelend en uitgesloten van het winnen van de prijs. Daarmee kunnen alleen locaties die ooit een bezoek hebben gehad van Uit met Autisme, deelnemen aan de prijs.
Voorbeeld:
In de vragenlijst word gevraagd of de locatie bekend is met de Autipas en/of Hidden Disabilities Sunflower.
Indien een locatie niet bekend is met één of twee van de hulpmiddelen die mensen met autisme kunenn inzetten, levert dit 2 punten op. Is de locatie bekend mét één van de twee hulpmiddelen, levert dit één minpunt op (lagere score) en bij beide hulpmiddelen twee minpunten.
Andere aspecten die minpunten kunnen opleveren en daardoor de score kunnen verlagen zijn:
- E-mail of telefoon van tevoren beantwoorden en dat deze volledig helpen in de voorbereiding tot het bezoek. (-1 punt)
- Het gebruik kunnen maken van prikkelarme ruimten en/of ingangen van attracties. (-3 punten) Of het bieden van beschermende hulpmiddelen op de locatie. (-1 punt)
- Als er geen audiopunten aanwezig zijn op de locatie (-3 punten)
- Als eventuele audio als ontspannend ervaren word (-2 punten)
- Als je bij de audio deze zelf kan starten met een fysieke knop (-3 punten), als het daarnaast ook nog de volume te bepalen is, is het nog beter (-6 punten). Deze waardering word ook gegeven bij audiovisuele presentaties.
- Als je het met een touch screen kan bedienen (minder gunstig bij een visuele beperking) is het zelf starten een hogere score, met -2 punten en indien de volume in te stellen is, -3 punten. Deze waardering word ook gegeven bij audiovisuele presentaties.
- Als er lichtprikkels aanwezig zijn in een attractie kan dat goed. Als hier voor gewaarschuwd word voor het betreden van de attractie, word hier 1 minpunt op gerekend.
- Heeft de locatie faciliteiten binnen de locatie voor een prikkelarm bezoek? Indien dit aanwezig is, maar niet de noodzaak is om hier gebruik van te maken, levert dit 2 minpunten op.
- Indien iemand heeft aangegeven gebruik te hebben gemaakt van de horeca, en iemand kan in een prikkelarme ruimte eten en/of drinken, levert dit 2 minpunten op op de score.
- Als de locatie een stilteruimte (-1 punt) of ontprikkelruimte (-3 punten) biedt.
De totale ranking in de gemiddelde vragenlijst (er liggen wat verschillen tussen de te bezoeken branche) ligt tussen de -40 en 82 punten.
Echter van alle ingestuurde reviews is de laagste score vanuit de mix van plus en minpunten 1 punt. De hoogst behaalde score voor een locatie was 45 punten.
Hoe kom ik in aanmerking voor de prijs?
Om in aanmerking te kunnen komen voor een prijs, moet er dus een oordeel zijn geweest over de locatie. Is Uit met Autisme dus al op je locatie geweest. Heel fijn: je dingt, indien je een groene of oranje score had al mee naar de prijzen. Is Uit met Autisme nog niet geweest voor een reviewbezoek, testpanelbezoek of rapportbezoek? En je wil nog wel graag deelnemen, vraag dan nog een bezoek aan op jouw locatie. Informatie over de verschillen tussen de bezoeken en de mogelijke vergoedingen, vind je op deze webpagina. Je kunt op deze webpagina ook een bezoek aanvragen.
Het kan ook zijn dat er al enige tijd geleden een bezoek is geweest op je locatie en dat je toen nog een rode score had. Maar misschien heb je inmiddels zoveel aanpassingen gedaan, dat het niet langer tot een rode, overprikkelende score komt. Neem dan contact op en motiveer waarom een herhaalbezoek al nodig is.
Uit met Autisme Award
De Uit met Autisme Award is bedoeld als stimulering tot een toegankelijke vrije tijd voor mensen die prikkelgevoelig zijn bijvoorbeeld door autisme. We willen nu en in de komende jaren in meerdere sectoren van de vrije tijd toegankelijkheid vergroten. Er zitten grote verschillen in de branches en bepaalde branches zijn in zijn totaliteit nog helemaal niet toegankelijk voor mensen met autisme. Andere branches zijn er al aan begonnen. Van daaruit willen stimuleren dat ook andere branches toegankelijker worden voor mensen met autisme, zoals de gelegenheid tot sport, de mogelijkheid om autonoom theaters of bioscopen te kunnen bezoeken of op vakantie te kunnen op een vakantiepark. Het is helaas niet mogelijk dat we hierin een geldbedrag vrij maken als prijs. Wel doet Stichting Uit met Autisme het heel erg goed in de zoekmachine optimalisatie, waardoor locaties in combinatie met hun naam en het woord autisme en ze komen voor op de website van Stichting Uit met Autisme, erg goed scoren. Daarnaast is de grootste prijs de publiciteit die we jullie locatie kunnen geven. Bovendien levert het een bijdrage in het aantoonbaar maken van het Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen.