Leusden: Nationaal Monument Kamp Amersfoort

De entree naar Nationaal Monument Kamp Amersfoort met authentiek wachtershuisje.

Op deze locatie zijn er op verschillende punten geluidsprikkels aanwezig, al dan niet binnen dezelfde ruimte. Op deze locatie zijn er meerdere geluidsbronnen, welke door elkaar lopen en/of er is sprake van weerkaatsen van geluiden. De locatie vind (gedeeltelijk) plaats in de buitenlucht. Bij deze locatie word er gebruik gemaakt van audiovisuele schermen die snelle of flitsende beelden kunnen bevatten. Bij deze locatie word er gebruik gemaakt van flitsende lampen of een snelle overgang van lichteffecten. Bij deze locatie heb je het risico dat andere mensen dichtbij komen of in je persoonlijke zone komen.

Het Nationaal Monument Kamp Amersfoort is een nieuw gebouwd museum in 2021 met slechts enkele oorspronkelijke elementen, te weten de toegangspoort en een wachthuisje, nadat in 2004 op de plek een herinneringscentrum werd geopend. Andere elementen in dit museum zijn niet origineel meer. Het museum beslaat slechts een klein gedeelte van het oorspronkelijke kampterrein en rondom het museum zijn diverse monumenten geplaatst. Bij binnenkomst word mij gevraagd of ik een audiotour wil. Daar heb ik geen behoefte aan, waarna mij nog duidelijk gemaakt dat ik dan heel erg veel informatie mis. Ik twijfel even, maar toch niet gedaan. Ik wilde namelijk niet een extra audioprikkel hebben. Ik hoorde namelijk al bij de entree dat het me te veel zou kunnen worden. Er werd nogmaals benadrukt dat ik dan wel heel veel zou missen. Ik bedacht me later dan ook: hoe doen ze dit dan bij mensen die doof of slechthorend zijn. Die missen dit ook. Wat een belemmering in de toegankelijkheid dan dan zo’n monument.

De appèlplaats, althans, de vertolking ervan, van kamp Amersfoort.
De authentieke toegangspoort tot kamp Amersfoort van binnenuit gezien.

Ik krijg een plattegrond mee, maar het buitenterrein kan ik dus verder weinig mee, want daar staan geen borden, de informatie haal ik dan van de plattegrond. Beneden in het museum Staan er wel teksten, al merk ik gelijk dat hier ook gestimuleerd word de audiotour te gebruiken, anders mis ik zoveel, aldus de vrijwilliger. Beneden in het museum zijn wel borden geplaatst bij verschillende objecten. Maar niet bij alles. Ook merk je wel op dat het vooral een multimedia beleving is van wat het kamp ooit was. Met foto’s en slechts een beperkt aantal tastbare objecten. Als je dan ook meer bent van de de tastbare geschiedenis, dan zijn er andere musea op het gebied van de tweede wereldoorlog, met een bredere collectie, zoals Kamp Vught of Kamp Westerbork. En dat vind ik zelf dan wel jammer. Kamp Amersfoort was van oorsprong meer een strafkamp met een bruut regime. Met name zaten hier dwangarbeiders als ze hun oproep negeerden, verzetsstrijders, (vermeende) criminelen of Jehovah’s getuigen. Tijdens de tweede wereldoorlog verbleven er 47.000 gevangenen in de periode van 1941 en 1945. Het oorspronkelijke kamp werd in 1968 gesloopt, eigenlijk met eenzelfde soort geschiedenis als Kamp Westerbork, waar ook nog weinig originele bebouwing te vinden is. 

Portretten van betrokkenen van kamp Amersfoort.
Aan de achterzijde van de portretten zijn per onderwerp enkele voorwerpen tentoongesteld.

Er zijn bij het museum veel prikkels te vinden. Dit zit hem voor een groot deel al in de bebouwing: een grote holle, betonnen ruimte die in de akoestiek gelijk al uitdagingen kent. Wat voor gebeurd, hoor je achter in de zaal alsnog. De film die doorlopend achter elkaar afgespeeld word, geeft de nodige geluidsprikkels, maar ook de mensen zelf. De 100 interviews zijn gelukkig te beluisteren met en koptelefoon, maar alle audiotours rondom geven ook fluistertonen. Daarnaast is er achterin een monument geplaatst met licht- en geluidseffecten die ook door de zaal hoorbaar is. Al met a zijn dat veel prikkels, waar ik dan ook mijn Active Noice Cancelling voor in gebruik neem. In de zaal zelf is doorgaans wat zachter licht, maar als je de teksten wil lezen bij een lade, dan merk je wel dat de verlichting geen prettige prikkel is. Er is binnen in elk geval niet een ontprikkelende plek beschikbaar. Buiten zou je dat wel kunnen vinden, al dan niet in de omliggende bossen, maar gezien het weer al niet meewerkt, vermijd ik het.  

Een multimediaruimte met lichteffecten die in het teken staan van zelfreflectie.

De medewerkers van het museum waren niet bekend met de Autipas en Hidden Disabilities Sunflower.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.