Het Museum van de twintigste eeuw in Hoorn is gevestigd in een oud pand wat al in sinds 1827 dienst doet als een soort gevangenis, in eerste instantie voor licht gedetineerden, later werden er zwaardere gedetineerden geplaatst. Ook is in de historie de gevangenis tijdelijk niet gebruikt. Na de tweede wereldoorlog hebben in het complex NSB-ers gezeten en mensen die verdacht werden van samenwerking met de Duitsers. Later is het complex gebruikt voor (uitgeprocedeerde) asielzoekers, waarbij in 2002 de laatste het pand verlaat. Sinds heeft het pand onder andere een museumfunctie, maar is in het complex ook een bioscoop en hotel te vinden. Je vind het in het gebouw nog sporen terug van het gevangeniswezen, zoals de dikkere muren, maar ook de deuren die hier en daar in tact zijn gebleven. Ook de tralies zijn voor de ramen gebleven.
In het museum vind je vooral een collectie over de twintigste eeuw, dus vanaf ongeveer 1920. Hierbij loop je langs verschillende stijlkamers. Deze stijlkamers zijn ingericht met objecten uit een bepaalde tijd. Daarnaast is er in elke stijlkamer zo’n beetje wel een bewegingscensor, die een audio(visueel) fragment start. Na de stijlkamers doorloop je een winkelstraat met verschillende winkeltjes, met bijpassende objecten. Daarbij is ook aandacht besteed aan de firma Blokker, die zijn oorsprong heeft in Hoorn. Hoewel daar nog niets te vinden is over het faillissement van Blokker. Maar ja, dat vond ook plaats in de 21e eeuw, dus zo gek is dat niet.
Daarnaast zijn er tal van objecten te vinden die allemaal in de 20e eeuw zijn gekomen. Denk aan de televisie, radio, spelcomputers of de laptop. Maar ook huishoudelijke apparaten komen voorbij die op de markt werden gebracht in de 20e eeuw. Toch is in een groot deel van het museum aandacht besteed aan LEGO, waar verschillende diorama’s van zijn ontwikkeld. Er is bovendien een speelhoek gemaakt voor kinderen waarmee zij aan de slag kunnen met LEGO.
In voorbereiding op mij bezoek heb ik gemaild naar het museum, maar als het op de prikkels neer komt, is het nogal onderschat. Want eigenlijk zijn er veel prikkels te vinden. Dit is deels in het pand, het is een betonnen pand die als het gaat om de akoestiek, een flinke uitdaging heeft. Daarin zijn geen maatregelen genomen in het pand. Sterker nog er zijn prikkels toegevoegd. Deze audio(visuele) fragmenten worden gestart via een bewegingssensor, dus ook als je de collectie wil zien zonder geluid, word je er alsnog aan blootgesteld. Het is jammer dat het geen knoppen heeft, zodat je kunt kiezen of je blootgesteld wil worden aan de audio(visuele) effecten of niet.
Bovendien bij doorlopende bezoekers, heb je nog steeds tegelijkertijd audioprikkels. In de e-mail die ik van tevoren kreeg zouden er ook rustige plekjes zijn. Eerlijk gezegd: ik heb ze niet gevonden. Op vele plekjes waren audiofragmenten en de gangpaden waren op bepaalde punten ook smal, waardoor ik gepasseerd werd door andere mensen die onbedoeld aan mij zaten. De verlichting is op veel plekken wel prettig, echter in verschillende diorama’s zijn lichteffecten opgenomen die (al dan niet met een in te drukken knop) geactiveerd word.
Het museum is bekend met de autipas.
