Franeker: Eise Eisinga Planetarium

Op deze locatie zijn er op verschillende punten geluidsprikkels aanwezig, al dan niet binnen dezelfde ruimte. Op deze locatie zijn er meerdere geluidsbronnen, welke door elkaar lopen en/of er is sprake van weerkaatsen van geluiden. Bij deze locatie word er gebruik gemaakt van audiovisuele schermen die snelle of flitsende beelden kunnen bevatten. Bij deze locatie heb je het risico dat andere mensen dichtbij komen of in je persoonlijke zone komen.

Bejegening personeel: Groene indicatie: Deze locatie is goed te bezoeken met autisme, is prikkelarm.Faciliteiten: Oranje indicatie: er zijn aanwezige prikkels, maar deze zijn oké
Geluidsprikkels: Groene indicatie: Deze locatie is goed te bezoeken met autisme, is prikkelarm.Lichtprikkels: Oranje indicatie: er zijn aanwezige prikkels, maar deze zijn oké
Audiovisuele prikkels: Oranje indicatie: er zijn aanwezige prikkels, maar deze zijn okéGeurprikkels: Groene indicatie: Deze locatie is goed te bezoeken met autisme, is prikkelarm.
Mensen in nabijheid: Groene indicatie: Deze locatie is goed te bezoeken met autisme, is prikkelarm.

Review

Het Eise Eisinga Planetarium in Franeker staat op de UNESCO Werelderfgoed lijst. Het is een planetarium die 250 jaar oud is en nog altijd werkzaam is. Daarmee is het het oudste nog werkende planetarium ter wereld. Het planetarium is op schaal nagebouwd, in omvang en in tijd. Eise Eisinga bouwde de machine omdat hij graag direct bepaalde zaken wilde gaan aflezen. Hij was wiskundig sterk en als ik kijk naar de vele details, dan zou ik mij best kunnen voorstellen dat hij achteraf gezien misschien wel autisme zou hebben. Om aan de kost te komen, verwerkte Eise wol, en in zijn vrije tijd maakte hij het planetarium in zijn eigen huis. Wat hedendaags een museum is. Naast zijn huis, is het naastgelegen pand ook erbij gekomen waar je meer leert over de planeten, het heelal en het universum. Dit word gedaan middels verschillende modellen en audiovisuele presentaties. Het is -zeker bij zomerdag- een erg druk museum. Het verdiend dan ook de aanbeveling het museum door de week van december tot en met februari te bezoeken. Daarop is dan ook dit oordeel gebaseerd.

Eise Eisinga zijn inkomen kwam uit het bewerken van wol. Op de foto staat de eerste stappen van het wol bewerken.
Eise Eisinga stond bekend om het kleuren van de wol in een unieke blauwe kleur. Op de foto word het blauwe wol getoond in verschillende kleurtinten.

Toch zijn er wel de nodige prikkels. Dit begint al aan het begin als je het museum volgens de route volgt, met audiovisuele presentaties die erg hard staan. Ook is het museum vooral met houten vloeren, wat dan ook weer geluidsprikkels met zich mee brengt. Het geluid weerkaatst dan ook best sterk in dit museum. De eerste twee audiovisuele presentaties starten middels een sensor. De andere twee audiovisuele presentaties kun je starten met een fysieke knop. Er is een audiovisuele presentatie die in een loop draait. Daarnaast zijn er ook modellen en om die te laten werken druk je ook een knop in. Dit geeft wel de nodige geluiden. Er zijn in het eerste opzicht ook wat felle blauwe lampen, ik vond deze niet zo fijn, maar als je er niet zo gevoelig voor bent, zal het mee vallen.

Modellen van het zonnestelsel door verschillende makers.
Kleine zonnewijzers ter grootte van een zakhorloge.

Eens in de zoveel tijd word er op basis van de bezoekers een uitleg gegeven in het planetarium zelf en kun je zelfstandig ook het resterende museum bezoeken. In het planetarium heb je wel het getik van de slinger die je steeds hoort (het hart van het planetarium). Daarnaast kan ik mij indenken dat als het wel druk is in een volle kamer, dat ik de mensen te dichtbij zou ervaren. Dit is ook in de rest van het museum het geval, dat het best kan dan als het drukker is, mensen toch te dichtbij zijn, doordat de paden niet breed zijn en op bepaalde stukken ook tweerichtingsverkeer is. 

Diverse telescopen en meetinstrumenten.
Het radarwerk boven het planetarium van Eise Eisinga.

Het museum is niet bekend met de Autipas. Wel is het museum bekend met Hidden Disabilities Sunflower. Bij het aangeven hiervan bij de entree, werd de groep in het planetarium kleiner gehouden. Je kan dan zelf aangeven wat je nodig bent, of zoals voor mij; uitleg in een rustigere ruimte.

One thought on “Franeker: Eise Eisinga Planetarium

  1. Beste mensen van Uit met Autisme,
    Leuk dat jullie zijn geweest, en dank voor jullie heel informatieve review. Ik heb er een berichtje aan gewijd op onze social media.
    Hartelijke groeten,
    Marieke Prins
    medewerker Eisinga Planetarium

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.