Wanneer je prikkelgevoelig bent, kun je verschillende hulpmiddelen inzetten om ofwel minder prikkels te ervaren, ofwel om spanning en stress op te laten lopen waardoor er en overprikkeling plaatsvind. Er zijn dan ook verschillende hulpmiddelen op de markt. In dit artikel neem ik je mee in de wereld van hulpmiddelen. Daarnaast heb ik verschillende organisaties gevraagd naar de financiering van deze hulpmiddelen ofwel dat het voordeliger is als je het uit eigen financiële middelen zou moeten betalen. Ik heb het artikel opgebouwd in blokken en het is na elk blok weer mogelijk terug te springen naar de inhoudsopgave van dit artikel.
Disclaimer
Het artikel is geschreven op basis van informatie die verkregen is in de periode december 2023 – april 2024. Indien dit artikel op een later moment gelezen word, kan het zijn dat informatie niet langer actueel is. Het is altijd goed om dan de organisatie waar de informatie van afkomstig is, altijd te raadplegen naar de actuele informatie, daar wet- en regelgeving voortdurend veranderen.
Inhoudsopgave artikel
- Werkwijze informatie verkrijgen
- Hulpmiddelen
- Financiering vanuit het UWV
- Financiering Zorgverzekeringswet / zorgverzekeraars
- Financiering Wet Maatschappelijke ondersteuning
- Belastingaftrek hulpmiddelen
- Reactie politiek
Werkwijze
Om de informatie te krijgen voor dit artikel is er een lijst gemaakt van de hulpmiddelen die je terugvind onder hoofdstuk 2 van dit artikel. Daarbij is opgemerkt dat de lijst zeker niet volledig zou zijn voor nu en in de toekomst, maar wel handvatten biedt aan waar we over kunnen praten. Daarop is vervolgens aan elke organisatie ook gevraagd schriftelijk te reageren zodat ik, indien nodig, letterlijk kan citeren en daar geen extra ruis ontstaat.
De volgende organisaties zijn benaderd voor een reactie:
- De Belastingdienst per brief op 24 november 2023, telefonisch zijn zij herinnert op 25 januari 2024 en op 30 januari 2024.
- De zorgverzekeraars: Achmea, ASR, CZ, DSW, De Friesland, Interpolis, Menzis, ONVZ, Salland, UnitedConsumers, Univé, VGZ, ZilverenKruis Achmea en Zorg&Zekerheid. Zij hebben op 4 december 2023 een e-mail ontvangen, op 12 januari 2024 en 30 januari 2024 zijn de zorgverzekeraars herinnerd aan evt. openstaande antwoorden.
- Het UWV per e-mail op 6 december 2023. Het UWV heeft herinneringen gehad op 12 januari 2024, 17 februari2 2024 en 20 maart 2024.
- Alle Nederlandse gemeenten (342) per e-mail op 9 december 2023
- Zorgwinkels Vegro en Medipoint per e-mail op 6 december 2023
- Individuele organisaties die bepaalde artikelen verkopen
- Verschillende tweede kamerleden van de commissie Volksgezondheid, Welzijn en Sport op 22 december 2023.
Hulpmiddelen
Er zijn verschillende hulpmiddelen op de markt die het voor mensen met autisme net wat fijner maken. Deze lijst die hieronder in de verschillende subonderdelen staan, is lang niet volledig. Reageer vooral onder dit artikel voor aanvullingen zou ik zeggen. De hulpmiddelen zijn verdeeld per gebied. Voor met name de kostbaardere hulpmiddelen heb ik tevens gepoogd aanbiedingen te vinden of een samenwerking aan te gaan. Dit staat dan erbij vermeld.
Hulpmiddelen bij geluidsprikkels / gehoor
- Universele oordoppen
- Op maat gemaakte gehoorbescherming/oordoppen bij de audiciën: deze zijn op maat gemaakt van de vorm van de gehoorgang eveneens als het aantal decibel dat het dempt.
- Een overear koptelefoon, deze zijn er in verschillende gradaties
- Een overear koptelefoon waar een Active Noice Cancelling techniek in verwerkt zit: deze techniek zit aan de buitenkant een microfoon die middels de luidspreker bij het oor een tegengeluidstrilling geeft en zo het geluid van buitenaf verder doet dimmen of zelfs laat verdwijnen afhankelijk van de geluidswaarde.
Hulpmiddelen bij zichtprikkels / lichtprikkels
- Bril met een blauw licht filter, al dan niet op sterkte
- Een petje
- Verduisterende gordijnen
- Wake-up light om helder wakker te worden
- Zonnebril (ook te gebruiken op plekken waar ze in de winkels tegenwoordig echt wit licht gebruiken bv.), al dan niet op sterkte
- Een nachtbril (bv. Met gele glazen), al dan niet op sterkte
Hulpmiddelen bij stimmen
- Spinners
- Fidgets
- Knopjes die je in kan drukken
- Kubussen die je van vorm kan laten verwisselen
- Kauwsieraden (bij stressvolle situaties kan iemand dan kauwen op wat gezondere dingen dan bv. Potloden)
Hulpmiddelen bij lichaam
- Een verzwaringsdeken
- Een verzwaringskussen
- Een drukvest die druk geeft op het lichaam
- Een verkoelingsvest (mensen met autisme hebben het gemiddeld genomen vak erg warm)
- Middelen om in te knijpen, drukken of mee te snoezelen
- Naadloze kleding
- Wiebelkussens omdat je bewegelijk bent
Vergoeding vanuit het UWV
Helaas het het UWV op dit moment nog geen reactie gegeven (april 2024). Zodra er een reactie is vanuit het UWV, word dit artikel aangepast.
Vergoeding vanuit de zorgverzekeringswet
Voor de vergoeding vanuit de zorgverzekeringswet heb ik contact opgenomen met verschillende zorgverzekeraars. Het is daarbij goed te vermelden dat elke zorgverzekeraar diverse merken onder zich heeft hangen. Ik heb mij daarom ook beperkt tot de zorgverzekeraars die het hoofdelijke merk hebben. Tevens heb ik mij beperkt tot de zorgverzekeraars die mijn verzoek om informatie hebben beantwoord.
Bij elke zorgverzekeraar werd in elk geval al gemeld dat een vergoeding uit de basisverzekering niet mogelijk is voor hulpmiddelen. Daarin wijzen zij ook naar dat de hulpmiddelen algemeen gebruikelijk zijn. Daarbij worden er binnen de basisverzekering ook de hulpmiddelen vastgesteld door de overheid onder de zorgverzekeringswet. Meer informatie over welke hulpmiddelen dit zijn en de vereisten, staat beschreven op deze webpagina.
Echter heeft elke zorgverzekeraar ook nog het aanbod van aanvullende verzekeringen. De keuze wat hierin wel of niet vergoed word, ligt bij de verzekeraar en word juist niet vastgesteld door een overheid. Om die redenen kan het enorm verschillen wat er vanuit de aanvullende polissen mogelijk zijn. Op het moment van schrijven, word er uit gegaan van het aanbod van 2024. Het is daarom goed wanneer je dit later leest, navraag te doen bij de zorgverzekering van de huidige stand van aanbod.
Achmea
Onder Achmea vallen de volgende merken: De Friesland, FBTO, Interpolis, De Christelijke verzekeraar, ZieZo en ZilverenKruis.
De Friesland
De Friesland heeft verschillende mogelijkheden vanuit de aanvullende polissen. Hierin vergoeden ze bijvoorbeeld gedeeltelijk een bril. Of bieden ze vanaf het pakket standaard een (gedeeltelijke) vergoeding in cursussen die ook relevant kunnen zijn voor mensen met autisme zoals het omgaan met stress.
Wel heeft De Friesland aanvullend een Samen Fitter Webshop. In deze webshop bieden ze hulpmiddelen aan met korting die wel voorkomen als algemeen gebruikelijke voorzieningen zoals met 36% korting op een active noice cancelling koptelefoon of 10% korting op gehoorbescherming.
FBTO
De Friesland heeft verschillende mogelijkheden vanuit de aanvullende polissen. Hierin vergoeden ze bijvoorbeeld gedeeltelijk een bril, maar sluit een bril met een blauwlichtfilter uit.
FBTO bied wel de shop Blijmakers aan. In deze shop word een verzwaringsdeken met 30% korting geboden en gehoorbescherming met 25% korting.
Interpolis
In de aanvullende polissen kent Interpolis geen vergoedingen voor brillen of andere hulpmiddelen.
De Christelijke Zorgverzekeraar
De Christelijke Zorgverzekeraar heeft verschillende mogelijkheden ten aanzien van brillen in de aanvullende polissen. Dit varieert tussen de € 100,- en € 250,- per 3 kalenderjaren. Daarnaast is er een korting afgesproken met een aantal opticiens.
Andere hulpmiddelen worden niet vergoed in de aanvullende polissen.
ZieZo
In de aanvullende polissen kent ZieZo geen vergoedingen voor brillen of andere hulpmiddelen.
ZilverenKruis
ZilverenKruis heeft verschillende mogelijkheden ten aanzien van brillen in de aanvullende polissen. Dit varieert tussen de € 100,- en € 250,- per 3 kalenderjaren. Daarnaast is er een Zilverkorting afgesproken met een aantal opticiens.
Andere hulpmiddelen worden niet vergoed in de aanvullende polissen.
DSW Zorgverzekeraar
DSW Zorgverzekeraar heeft de merken: DSW Zorgverzekeraar, inTwente en Stad Holland.
Zij hebben aangegeven dat hulpmiddelen niet worden vergoed in hun aanvullende polissen en hier ook geen voornemen in hebben in de komende jaren.
VGZ
VGZ heeft de merken: IZA, IZZ (door VGZ), UMC, Univé, VGZbewuzt, ZEKUR en de collectiviteit United Consumers.
United Consumers
United Consumers heeft aangegeven dat in hun aanvullende polis ZorgZeker 2 er € 250,- aan hulpmiddelen word vergoed en bij ZorgZeker 3 er € 500,- word vergoed.
Univé
Univé vergoed in de aanvullende polis Beter € 250,- aan hulpmiddelen en bij Best € 500,- per jaar. In deze polissen is voor een bril ook een vergoeding, afhankelijk van hoe lang geleden je je laatste bril hebt gekocht.
VGZ
VGZ vergoed in de aanvullende polis Beter € 250,- aan hulpmiddelen en bij Best € 500,- per jaar. In deze polissen is voor een bril ook een vergoeding, afhankelijk van hoe lang geleden je je laatste bril hebt gekocht. VGZ tipt wel aan dat de app SAM (Stress Autismn Mate) helpend kan zijn.
ZEKUR
ZEKUR vergoed alleen vanuit Extra ZEKUR Zorg € 250,- aan hulpmiddelen. Ze vergoeden € 100,- voor een bril op sterkte in dit pakket, waar je maximaal 1 keer per 3 jaar aanspraak op mag maken.
In alle aanvullende verzekeringen onder VGZ-merken gaat het om de volgende hulpmiddelen:
- Batterijen hoortoestel
- Eigen bijdrage voor een hoortoestel
- Eigen bijdrage voor een bril tot 18 jaar, bril vanaf 18 jaar of contactlenzen uit de basisverzekering
- Kosten van handspalk of vingerspalk
- Hulpmiddelen bij een borstprothese
- Extra vergoeding voor pruiken en Mutssja’s
- Kosten van steunpessarium
- Kosten van een plaswekker
- Kosten van ADL-hulpmiddelen (hulpmiddelen voor dagelijks gebruik)
Menzis
Menzis heeft de volgende merken onder zich: Menzis, Anderzorg, VinkVink en de Hema polis. Onderstaande is van toepassing voor alle merken, aldus de persvoorlichting van Menzis.
Vergoed Menzis de hulpmiddelen uit bovenstaande lijst? Of neemt Menzis dit op in de toekomst in bijvoorbeeld een aanvullend pakket?
Nee, de meeste artikelen zijn niet bewezen effectief en voldoen niet aan de stand van wetenschap en praktijk. De hulpmiddelen die beschreven worden zijn vaak onderdeel van een behandeling of therapie en het gebruik hiervan wordt afgebouwd door therapeuten met kennis van sensorische problematiek. De aanspraak op hulpmiddelen is functiegericht omschreven. Dat betekent dat de overheid aandoeningen heeft geformuleerd waarbij aanspraak op hulpmiddelenzorg bestaat. Autisme behoort niet tot de omschreven aandoeningen waarvoor aanspraak op hulpmiddelenzorg wettelijk is vastgelegd. Omdat de keuze voor hulpmiddelen bij autisme sterk individueel afhankelijk is, is het voor Menzis niet interessant om deze op te nemen in de Aanvullende verzekering. Daarnaast is de werkzaamheid van dergelijke hulpmiddelen niet aangetoond. Dat wil niet zeggen dat een individuele verzekerde er geen baat bij kan hebben, maar het is onvoldoende om deze hulpmiddelenzorg op te nemen in de Aanvullende verzekering.
Vergoeding vanuit de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO)
Een vergoeding vanuit de WMO word gezien als één van de laatst mogelijke oplossingen voor een vergoeding. Zoals verschillende gemeenten zelf aangeven in hun beantwoording: Er mag geen voorliggende of algemene voorziening in zijn om in aanmerking te komen voor een voorziening van de WMO. Dit wil zeggen: Als een voorziening of hulpmiddel word vergoed uit bijvoorbeeld de zorgverzekering of het UWV, dan vergoed de WMO dit niet. De WMO is als het ware een soort laatste vangnet. Daarnaast is het zo dat als een hulpmiddel zo algemeen is dat andere mensen ook die kosten zouden moeten maken, het ook niet vergoed word. In de vraag naar gemeenten is zowel gevraagd naar algemene voorzieningen zoals benoemd onder hoofdstuk 2, maar ook de mogelijkheden van maatwerk voorzieningen. Het is alvast op te merken dat begeleiding of dagbesteding bij autisme in bijna alle gemeenten in Nederland tot de voorziening hoort.
Het is daarbij goed om te weten dat wanneer je vraagt om een WMO voorziening, of zoals het formeel heet, een melding doet, de gemeente waar je deze aanvraag doet ten alle tijden een gedegen onderzoek moet doen. Dit houdt ook in dat je aanvraag niet zonder meer afgewezen mag worden. De gemeente waar je de melding doet, moet ook kunnen aantonen dat het onderzoek grondig heeft plaatsgevonden. Dit betekent ook dat ondanks dat je misschien volgens de letter van de wet niet persé recht hebt op een vergoeding van een hulpmiddel, jouw persoonlijke omstandigheden het maken dat je alsnog een vergoeding kunt krijgen van de WMO, maar alleen als dit niet binnen een andere wetgeving valt en jouw financiële draagkracht het niet anders zou aankunnen. De gemeenten die ook aangeven dat er altijd een maatwerk voorziening mogelijk is, heb ik ook geplaatst onder het kopje maatwerk voorzieningen.
Vergoedingen zijn echter alleen maar mogelijk door de WMO als het hulpmiddel niet algemeen gebruikelijk is en hoeft dan ook geen voorziening daarin te verlenen. Een voorziening word als algemeen gebruikelijk aangemerkt indien: (uitspraak Centrale Raad van Beroep)
- niet specifiek bedoeld is voor personen met een beperking;
- daadwerkelijk beschikbaar is;
- een passende bijdrage levert aan het zorgen voor een situatie waarin de cliënt zelfredzaam kan zijn of kan participeren en;
- met een inkomen op minimumniveau financieel kan worden gedragen
Daarmee kom je bij de voorbeelden uit deze opsomming van hulpmiddelen al heel snel. Daarbij moeten alle van de vier voorwaarden worden voldaan. Bij het inkomen wat op minimumniveau financieel word gedragen, is het overigens onafhankelijk of je het inkomen wel of niet hebt (dus meer inkomen maakt geen andere grens). Wel valt op dat verschillende gemeenten hier een andere rekensom op los laten om vast te stellen wat de hoogte is van wat iemand zelf kan dragen. Dit varieert voor een alleenstaande tussen de € 1.500,- en € 2.700,- op jaarbasis. Kanttekeningen: dit word vaak gemeten over één product en niet over alle zorgkosten die je wellicht maakt. Verder geven verschillende gemeenten aan dat hier ook wel eens van word afgeweken, bijvoorbeeld wanneer iemand in de schuldsanering zit. Het biedt daarom ook bij de algemeen gebruikelijke hulpmiddelen zoals bovenstaand weergeven, soms toch nog de mogelijkheid om in aanmerking te komen voor een vergoeding, waar gemeenten dit hebben vermeld, heb ik dit geplaatst bij de maatwerk gemeenten. Gemeenten die alleen aan hebben gegeven de hulpmiddelen niet te vergoeden, heb ik een opsomming van gemaakt.
Hieronder hebben 110 van de 342 gemeenten in Nederland gereageerd op de informatie verzoek. Het is best veel lees- en scrollwerk. Wanneer je dit wil overslaan en naar het hoofdstuk belastingaftrek wil gaan, klik hier.
Gemeenten die hulpmiddelen wél (gedeeltelijk) vergoeden
Hierover kan ik kort zijn: er zijn geen van de gemeenten geweest die aangeven de bovenstaande hulpmiddelen vanuit de WMO te vergoeden. Waar er wel mogelijkheden zijn, is dit onder voorwaarden en staat vermeld onder de maatwerk gemeenten.
Gemeenten die hulpmiddelen niet vergoeden
De gemeenten staan onderstaand op alfabetische volgorde:
- Gemeente ’s Hertogenbosch (Noord-Brabant)
- Gemeente Albrandswaard (Zuid-Holland)
- Gemeente Amersfoort (Utrecht) (Indien je hulpmiddelen niet kan betalen, verwees de gemeente door naar hun website Geldcheck033).
- Gemeente Assen (Drenthe)
- Gemeente Bergen op Zoom (Noord-Brabant)
- Gemeente Berkelland (Gelderland)
- Gemeente Bodegraven-Reeuwijk (Zuid-Holland)
- Gemeente Boxtel (Noord-Brabant)
- Gemeente Dalfsen (Overijssel), wel word aangegeven dat bij een laag inkomen de financiering van hulpmiddelen mogelijk kan plaatsvinden vanuit de Participatiewet. (Contactformulier gemeente)
- Gemeente De Ronde Venen (Utrecht)
- Gemeente Diemen (Noord-Holland)
- Gemeente Dronten (Flevoland)
- Gemeente Ede (provincie Gelderland)
- Gemeente Geldrop-Mierlo (Noord-Brabant)
- Gemeente Gennep (Limburg)
- Gemeente Gouda (Zuid-Holland)
- Gemeente Gulpen-Wittem (Limburg)
- Gemeente Het Hogeland (Groningen)
- Gemeente Houten (Utrecht)
- Gemeente Huizen (Noord-Holland)
- Gemeente IJsselstein (Utrecht)
- Gemeente Kerkrade (Limburg)
- Gemeente Krimpen aan de IJssel (Zuid-Holland)
- Gemeente Krimpenerwaard (Zuid-Holland)
- Gemeente Leusden (Utrecht)
- Gemeente Maassluis (Zuid-Holland)
- Gemeente Midden-Delfland (Zuid-Holland)
- Gemeente Moerdijk (Noord-Brabant)
- Gemeente Mook en Middelaar (Limburg)
- Gemeente Oegstgeest (Zuid-Holland)
- Gemeente Oldambt (Groningen)
- Gemeente Ooststellingwerf (Friesland)
- Gemeente Oostzaan (Noord-Holland)
- Gemeente Opmeer (Noord-Holland)
- Gemeente Oss (Noord-Brabant)
- Gemeente Rheden (Gelderland)
- Gemeente Rijswijk (Zuid-Holland)
- Gemeente Schiedam (Zuid-Holland)
- Gemeente Simpelveld (Limburg)
- Gemeente Sint-Michielgestel (Noord-Brabant)
- Gemeente Son en Breugel (Noord-Brabant)
- Gemeente Stein (Limburg)
- Gemeente Veere (Zeeland)
- Gemeente Velsen (Noord-Holland)
- Gemeente Venray (Limburg)
- Gemeente Vlaardingen (Zuid-Holland)
- Gemeente Vlissingen (Zeeland)
- Gemeente Waddinxveen (Zuid-Holland)
- Gemeente Weststellingerwerf (Friesland)
- Gemeente Wormerland (Noord-Holland)
- Gemeente Zuidplas (Zuid-Holland)
- Gemeente Zwolle (Overijssel)
Gemeenten die maatwerk voorzieningen bieden
De gemeenten staan onderstaand op alfabetische volgorde:
| Gemeente (provincie): | Vergoeding hulpmiddelen? | Hoe contact opnemen? |
| Alphen-Chaam (Noord-Brabant) | Mogelijk van de bovenstaande lijst afhankelijk van de situatie, in elk geval vormen van begeleiding. Bij minimale inkomsten evt. met een bijzondere bijstand | Digitaal formulier Telefoon: 14 013 E-mail: sociaaldomein@abg.nl |
| Altena (Noord-Brabant) | Mogelijk van de bovenstaande lijst, afhankelijk van de situatie | Digitaal formulier |
| Amstelveen (Noord-Holland) | Van de bovenstaande lijst niet Wel mogelijk in begeleidingsaspecten, afhankelijk van de situatie | Telefoon: 020 – 540 49 11 E-mail: wmomaatwerk@amstelveen.nl |
| Asten (Noord-Brabant) | Van de bovenstaande lijst niet Wel mogelijk in begeleidingsaspecten | Telefoon: 0493 – 671 234 E-mail: sociaalteam@asten.nl |
| Baarle-Nassau (Noord-Brabant) | Mogelijk van de bovenstaande lijst afhankelijk van de situatie, in elk geval vormen van begeleiding. Bij minimale inkomsten evt. met een bijzondere bijstand | Digitaal formulier Telefoon: 14 013 E-mail: sociaaldomein@abg.nl |
| Bergeijk (Noord-Brabant) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten | Telefoon: 0497 – 745 544 (tussen 9-11 uur) E-mail: md@kempengemeenten.nl |
| Bernheze (Noord-Brabant) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten Mogelijk wel vergoeding mogelijk vanuit de bijzondere bijstand indien medisch noodzakelijk | Telefoon: 0412 – 458 888 E-mail: zorg@bernheze.org |
| Bladel (Noord-Brabant) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten | Telefoon: 0497 – 745 544 (tussen 9-11 uur) E-mail: md@kempengemeenten.nl |
| Borsele (Zeeland) | Van de bovenstaande lijst niet Wel mogelijk in begeleidingsaspecten | Loopt via GR de Bevelanden Telefoon: 0113 – 239 100 E-mail: info@grdebevelanden.nl |
| Breda (Noord-Brabant) | Van de bovenstaande lijst niet Het kan wel zo zijn dat het een hulpmiddel betreft die niet algemeen gebruikelijk is en daardoor alsnog vergoed word. Dit is maatwerk, samen met begeleidingsopties | Telefoon: 076 – 525 15 15 E-mail: samen@zorgvoorelkaarbreda.nl |
| Brunssum (Limburg) | Van de bovenstaande lijst niet Wel mogelijk in begeleidingsaspecten | Telefoon: 045-527 86 30 Digitaal contactformulier |
| De Bilt (Utrecht) | Van de bovenstaande lijst niet Wel mogelijk in begeleidingsaspecten, afhankelijk van de situatie | Telefoon: 030-727 15 57 E-mail: sociaalteam@mensdebilt.nl |
| De Fryske Marren (Friesland) | Van de bovenstaande lijst niet persé Er word wel onderzoek gedaan wat iemand nodig is en wat deze gemeente kan bieden | Telefoon: 14 0514 E-mail: sociaalwijkteam@defryskemarren.nl |
| De Wolden (Drenthe) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten | Digitaal formulier |
| Deurne (Noord-Brabant) | Van de bovenstaande lijst niet Wel mogelijk in begeleidingsaspecten | Telefoon: 0493 – 387 387 E-mail: zorgindeurne@deurne.nl |
| Dronten (Flevoland) | Van de bovenstaande lijst niet Wel mogelijk in begeleidingsaspecten, afhankelijk van de situatie | Digitaal formulier |
| Eersel (Noord-Brabant) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten | Telefoon: 0497 – 745 544 (tussen 9-11 uur) E-mail: md@kempengemeenten.nl |
| Eindhoven (Noord-Brabant) | Van de bovenstaande lijst niet Wel mogelijk in begeleidingsaspecten | Telefoon: 040 – 238 89 98 Digitaal contactformulier |
| Gemert-Bakel (Noord-Brabant) | Van de bovenstaande lijst niet Wel mogelijk in begeleidingsaspecten | Telefoon: 0492 – 378 500 |
| Gilze en Rijen (Noord-Brabant) | Mogelijk van de bovenstaande lijst afhankelijk van de situatie, in elk geval vormen van begeleiding. Bij minimale inkomsten evt. met een bijzondere bijstand | Digitaal formulier Telefoon: 14 0161 E-mail: sociaaldomein@abg.nl |
| Goes (Zeeland) | Van de bovenstaande lijst niet Wel mogelijk in begeleidingsaspecten | Loopt via GR de Bevelanden Telefoon: 0113 – 239 100 E-mail: info@grdebevelanden.nl |
| Goirle (Noord-Brabant) | Van de bovenstaande lijst niet Voor thuiswonende kinderen met ernstige fysieke, gedrags- en/of cognitieve beperkingen, al dan niet met autisme, kan soms een snoezelruimte worden verstrekt via de WMO. | Telefoon: 013 – 53 48 989 E-mail: contact@dorpsteamgoirle.nl |
| Groningen (Groningen) | Van de bovenstaande lijst niet Er word wel onderzoek gedaan wat iemand nodig is en wat deze gemeente kan bieden | Neem contact op met het WIJ team in de wijk waar je woont. |
| Hengelo (Overijssel) | Van de bovenstaande lijst niet Na onderzoek kan wel blijken dat er een andere voorziening nodig is | Telefoon: 074 – 245 91 31 E-mail: zorgloket@hengelo.nl |
| Haaksbergen (Overijssel) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten | Telefoon: 053 – 573 45 67 E-mail: info@noaberpoort.nl |
| Het Hogeland (Groningen) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten | Telefoon: 0595 – 745 090 E-mail: info@mensenwerkhogeland.nl |
| Hoogeveen (Drenthe) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten | Telefoon: 14 0528 |
| Horst aan de Maas (Limburg) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten | Terugbelverzoek aanvragen |
| Huizen (Noord-Holland) | Mogelijk van de bovenstaande lijst, afhankelijk van de situatie | Telefoon: 035 – 528 12 47 E-mail: info@maatschappelijkezaken.nl |
| Kampen (Overijssel) | Mogelijk van de bovenstaande lijst, afhankelijk van de situatie | Digitaal een melding maken (DigiD nodig) |
| Kapelle (Zeeland) | Van de bovenstaande lijst niet Wel mogelijk in begeleidingsaspecten | Loopt via GR de Bevelanden Telefoon: 0113 – 239 100 E-mail: info@grdebevelanden.nl |
| Kerkrade (Limburg) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten | Digitaal formulier |
| Laarbeek (Noord-Brabant) | Van de bovenstaande lijst niet Wel mogelijk in begeleidingsaspecten | Telefoon: 0492 – 469 707 |
| Leusden (Utrecht) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten | Telefoon: 033 – 303 44 44 E-mail: info@lariks-leusden.nl |
| Lingewaard (Gelderland) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten | Digitaal formulier (DigiD nodig) |
| Meerssen (Limburg) | Van de bovenstaande lijst niet persé Er word wel onderzoek gedaan wat iemand nodig is en wat deze gemeente kan bieden | Telefoon: 14 043 E-mail: sociaalteam@meerssen.nl |
| Meierijstad (Noord-Brabant) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten | Digitaal formulier |
| Middelburg (Zeeland) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten | Telefoon: 0118 – 67 50 00 E-mail: TIM@Middelburg.nl |
| Midden-Delfland (Zuid-Holland) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten | Telefoon: 015 – 380 41 11 E-mail: wmo@middendelfland.nl |
| Midden-Groningen (Groningen) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten | Telefoon: 0598 – 729 800 E-mailadressen: sociaalteamoost@midden-groningen.nl sociaalteamwest@midden-groningen.nl sociaalteamnoord@midden-groningen.nl sociaalteamzuid@midden-groningen.nl |
| Nijkerk (Gelderland) | Van de bovenstaande lijst niet binnen de WMO, wél mogelijkheden vanuit het MEEDOEN budget. | Info MEEDOEN Budget Aanvraagformulier MEEDOEN budget (DigiD nodig) Telefoon: 033 – 247 22 22 |
| Noord-Beveland (Zeeland) | Van de bovenstaande lijst niet Wel mogelijk in begeleidingsaspecten | Loopt via GR de Bevelanden Telefoon: 0113 – 239 100 E-mail: info@grdebevelanden.nl |
| Oirschot (Noord-Brabant) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten | Telefoon: 0497 – 745 544 (tussen 9-11 uur) E-mail: md@kempengemeenten.nl |
| Oldenzaal (Overijssel) | Mogelijk van de bovenstaande lijst, afhankelijk van de situatie, daarnaast in begeleidingsaspecten | Telefoon: 0541 – 58 81 11 E-mail: info@oldenzaal.nl |
| Olst-Wijhe (Overijssel) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten | Telefoon: 0570 – 568 080 Online contactformulier |
| Purmerend (Noord-Holland) | Van de bovenstaande lijst niet Er word wel onderzoek gedaan wat iemand nodig is en wat deze gemeente kan bieden | Telefoon: 0299 – 45 25 55 E-mail: LoketWMO@purmer4end.nl |
| Reimerswaal (Zeeland) | Van de bovenstaande lijst niet Wel mogelijk in begeleidingsaspecten | Loopt via GR de Bevelanden Telefoon: 0113 – 239 100 E-mail: info@grdebevelanden.nl |
| Reusel-De Mierden (Noord-Brabant) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten | Telefoon: 0497 – 745 544 (tussen 9-11 uur) E-mail: md@kempengemeenten.nl |
| Rijswijk (Zuid-Holland) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten | Digitaal formulier |
| Rucphen (Noord-Brabant) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten | Telefoon: 0165 – 349 990 (tussen 9-12 uur) E-mail: zorgloket@rucphen.nl |
| Someren (Noord-Brabant) | Van de bovenstaande lijst niet Wel mogelijk in begeleidingsaspecten | Telefoon: 0493 – 494 888 E-mail: someren@peelgemeenten.nl |
| Tilburg (Noord-Brabant) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten Bij een minimaal inkomen kan er mogelijk gebruik worden gemaakt van het Tilburgs Ondersteuningsfonds of het Persoonlijk Passend Pakket. | Telefoon: 14 013 Digitaal contactformulier |
| Veere (Zeeland) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten Mensen met een laag inkomen kunnen een tegemoetkoming krijgen | Telefoon: 0118 – 555 444 Contactformulier |
| Veldhoven (Noord-Brabant) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten | Telefoon: 14 040 E-mail: loketwelzijnwonenzorg@veldhoven.nl |
| Voerendaal (Limburg) | Mogelijk van de bovenstaande lijst, afhankelijk van de situatie | Telefoon: 045 – 575 33 99 E-mail: wmoloket@voerendaal.nl |
| Wierden (Overijssel) | Van de bovenstaande lijst niet Er word wel onderzoek gedaan wat iemand nodig is en wat deze gemeente kan bieden | Telefoon: 0546 – 58 09 90 E-mail: zorgloket@wierden.nl |
| Zeist (Utrecht) | Van de bovenstaande lijst niet Er word wel onderzoek gedaan wat iemand nodig is en wat deze gemeente kan bieden | Telefoon: 030 – 69 87 222 E-mail: infosociaalteam@zeist.nl |
| Zundert (Noord-Brabant) | Van de bovenstaande lijst niet Wel in begeleidingsaspecten | Telefoon: 076 – 599 56 00 E-mail: vraagwijzer@zundert.nl |
Belastingaftrek aanschaf hulpmiddelen
De belastingdienst schreef ik een brief op 24 november 2023 met de vraag in hoeverre zaken aftrekbaar zijn. Het antwoord type ik hieronder over omdat op de brief zelf bijvoorbeeld mijn BSN nummer vermeld staat. Ik heb een link toegevoegd naar de verwezen wetsartikelen.
Brief namens de belastinginspecteur, H.P. Maat, getekend op 15 februari 2024
Ik heb uw brief van 24 november 2023 op 27 november 2023 ontvangen waarin u vraagt in hoeverre specifieke zorgkosten aftrekbaar zijn. Mijn antwoord heeft enige vertraging opgelopen waarvoor ik mijn excuses aanbied.
U geeft een opsomming van hulpmiddelen, die gebruikt kunnen worden door mensen met autisme, en eventueel in aanmerking kunnen omen voor aftrek als specifieke zorgkosten.
In de wet opgenomen zorgkosten zijn enkel aftrekbaar als persoonsgebonden aftrek indien deze uitgaven worden gedaan wegens ziekte of invaliditeit. Indien er geen sprake is van ziekte of invaliditeit, kwalificeren de uitgaven niet als uitgaven voor specifieke zorgkosten.
Een van de categorieën specifieke zorgkosten zijn uitgaven voor (andere) hulpmiddelen. Op grond van artikel 6.17, eerste lid, onderdeel d, Wet IB 2001 zijn kosten van andere farmaceutische hulpmiddelen aftrekbaar als specifieke zorgkosten als zij zodanig van aard zijn dat zij hoofdzakelijk door zieke of invalide personen worden gebruikt. Hoofdzakelijk heeft voor de loon- en inkomstenbelasting de betekenis van 70% of meer (Kamerstukken II 1996/97 25051, nr. 3, p. 38).
Hulpmiddelen zijn onderverdeeld in drie categorieën:
– hulpmiddelen die een bijzondere hoedanigheid bezitten waardoor deze uitsluitend door de specifieke belastingplichtige kunnen worden gebruikt of gezonde personen deze niet willen gebruiken (eerste categorie).
– hulpmiddelen die een bijzondere hoedanigheid bezitten, waarbij moet worden getoetst of ze feitelijk noodzakelijk zijn door niet zieke of niet invalide personen kunnen worden gebruikt (tweede categorie).
– hulpmiddelen die geen bijzondere hoedanigheid bezitten waaruit blijkt dat ze bedoeld zijn voor gebruik door zieke of invalide personen (derde categorie).
Alleen hulpmiddelen van de eerste en tweede categorie voldoen aan het hoofdzakelijkheidscriterium en kunnen worden aangemerkt als hulpmiddel als bedoeld in artikel 6.17, eerste lid, onderdeel d, Wet IB 2001.
De door u genoemde hulpmiddelen in uw brief van 24 november 2023 geven geen indicatie van hoofdzakelijk gebruik door zieke of invalide personen. Ik ben dan ook van mening dat de door u genoemde hulpmiddelen niet aftrekbaar zijn als specifieke zorgkosten.
Mocht een belanghebbende een hulpmiddel in aftrek willen brengen, dan zal naast bovengenoemde voorwaarden aangetoond moeten worden dat een zorgverzekeraar of vanuit WMO geen vergoeding wordt verleend. Daarnaast zal de aanschaf van een hulpmiddel op voorschrift van een arts moeten plaats vinden.
Om eerlijk te zijn: ik vind dit een ingewikkelde brief. Ik heb dus naar aanleiding van deze brief ook nog telefonisch contact gezocht, want eerlijk is eerlijk: de meeste mensen met autisme zien vanwege de autisme doorgaans géén arts maar een psycholoog die geen geneeskunde heeft gestudeerd en zich niet mag uitgeven als arts. Met andere woorden: mag een hulpmiddel ook op voorschrift gegeven worden door een psycholoog?
Het antwoord hierop is nee. Een psycholoog word in het kader van de belastingwetgeving namelijk niet gezien als paramedische zorgverlener. Het is daarmee ook van belang wanneer je psycholoog voorstelt hulpmiddelen te gebruiken, dat dit in samenwerking gaat met een psychiater. Hij of zij is namelijk in essentie wel een arts en is dan bevoegd om dit voorschrift op papier te zetten zodat het aftrekbaar word voor de zorgkosten in je belastingaangifte. Daarbij is het wel van belang dat het aan de eerste of tweede categorie voldoet, maar dat is al snel in mijn ogen doordat het veel maatwerk kent.
Het mag inmiddels namelijk duidelijk zijn dat zowel zorgverzekeraars als de WMO geen hulpmiddelen verstrekken. In zekere zin kun je ook stellen dat bovenstaand eigenlijk ook weer gaat over hulpmiddelen die als algemeen gebruikelijk worden beschouwd.
Reacties politiek
Op 22 december 2023 stuurde ik naar de commissieleden uit de commissie Volksgezondheid, Welzijn en Sport van de Tweede kamer een e-mail. Hierin nam ik al de gedeeltelijke informatie mee die ik had vernomen van diverse gemeenten van Nederland. Namelijk dat hoewel hulpmiddelen wel worden aangedragen door zorgprofessionals, vervolgens weer niet vergoed worden door ofwel de basisverzekering, ofwel de aanvullende verzekering ofwel de WMO.
Vanuit de VVD kwam er een reactie dat kamerlid Van den Hil het meeneemt in haar overwegingen
Vanuit GroenLinks/PvdA kwam een reactie van Elke Slagt-Tichelman. Ze beamen dat het een zoekwerk is om de juiste hulpmiddelen te krijgen. Echter komt hier geen concrete toezegging in om hierin hard te maken. Er zou nog teruggekomen worden door GroenLinks/PvdA, maar op het moment van publiceren wordt hier al drie maanden op gewacht.
Andere leden van de tweede kamer hebben niet gereageerd.